آموزش اختیار معامله (دوره مقدماتی)

دوره آموزش اختیار معامله (دوره مقدماتی)

برای یادگیری آموزش اختیار معامله از صفر تا صد در کنار ما بمانید تا شما را قدم به قدم در این بازار همراهی کنیم. شاید برخی گویند که این بازار دارای پیچیدگی های زیادی است و کار هر کسی نیست . ولی ما معتقد هستیم که با آموزش میتوان به هر قله ای رسید و به دلیل بدون نوسان بودن این بازار سودهای خوبی هم کسب کرد.پس از گذراندن این دوره مقدماتی در اختیار معامله ، وارد دوره آموزش اختیار معامله (دوره پیشرفته) خواهید شد ومطالب تخصصی تری را خواهید آموخت تا به یک استاد در این بازار تبدیل شوید.

قرارداد اختیار معامله چیست؟

اختیار معامله یا option یکی از جذاب ترین بازارهای ایران است و نوعی قرارداد محسوب می شود که فعالین بازار سهام میتوانند آن را خرید و فروش کنند. یک قرارداد میان خریدار و فروشنده اوراق که خریدار با پرداخت مبلغی به فروشنده حق اجرای معامله ی مشخصی در آینده را برای خودش خریداری میکند.اختیار معامله قراردادي است بین خریدار و فروشنده که براساس آن خریدار قرارداد، حق (نه الزام و تعهد) دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد. چنانچه از این تعریف پیداست، خریدار در اعمال حق خود مختار است و به عبارت دیگر هیچ تعهد و الزامی ندارد و برای خرید این حق مبلغ مشخصی را به فروشنده پرداخت میکند. فروشنده نیز در ازای دریافت این مبلغ متعهد میشود که هر زمان خریدار درخواست کند آن دارایی مشخص را به وی بفروشد یا از وی بخرد.

از آنجاییکه فروشنده در این قرارداد متعهد است بنابراین برای جلوگیری از امتناع وی از انجام قرارداد، وجه تضمینی را نزد کارگزار بورس یا اتاق پایاپای قرار میدهد.

چگونه سهام را با اختیار معامله بیمه کنیم؟

یکی از کاربردهای قراردادهای اختیار معامله بیمه سهام است.بگذارید بیشتر توضیح دهم: در خرید بیمه (چه بیمه عمر باشد یا شخص ثالث و هر بیمه ی دیگری) خریدار با پرداخت مبلغ مشخصی در بازه های زمانی مشخص حق استفاده از خدمت خاصی در آینده را برای خود ذخیره میکند. در واقع ممکن است در آینده شخص تمایل به استفاده از آن خدمت را داشته باشد یا نداشته باشد.

به طور مثال بیمه گزار (بیمه شونده یا در واقع خریدار بیمه) قرارداد بیمه ای با کارگزار بیمه (فروشنده بیمه) منعقد میکند و حق بیمه ای را به او پرداخت میکند که در طول یک سال آینده از خدمت درمان آن بیمه استفاده کند. ممکن است در طول یک سال هیچ موردی پیش نیاد که خریدار از حق بیمه خود استفاده کند اما به محض اینکه تمایل به استفاده از این بیمه را داشت، کارگزار بیمه موظف است که هزینه دریافت آن خدمت را به بیمه گزار پرداخت کند زیرا در ازای دریافت حق بیمه متعهد شده بود.

البته مثال های دیگری نیز در زندگی روزمره وجود دارد که نمونه ای از قراردادهای اختیار معامله هستند مانند پرداخت حق پارکینگ، رزرو هتل و پیش خرید تورهای مسافرتی و ... که بسیار با آنها سروکار داریم.

بنا بر مطالبی که گفته شد اختیار معامله ها چهار مولفه مهم دارند که در هر قرار داد تعیین میشوند که شامل:

نوع قراداد اختیار معامله: ( اختیار خرید یا اختیار فروش) (Call or Put Options)
زمان سررسید (Expiration Date): به مدت زمانی گفته میشود که خریدار می‌تواند از حق اختیار خود استفاده کند.
قیمت اعمال (Strike Price): به قیمتی گفته میشود که در زمان سررسید، خرید یا فروش بر اساس آن صورت می‌گیرد.
قیمت اختیار (Premium): همان مبلغی است که در ابتدا خریدار بابت حق اختیار به فروشنده پرداخت می‌کند.

اختیار معامله چیست ، نماد اختیار معامله

تاریخچه شکل گیری قرارداد های اختیار معامله

شاید بتوان گفت اولین قرارداد های اختیار معامله را برای کشت زیتون و روغن کشی استفاده کرده اند. در آن زمان به دلیل تغییرات محیطی و آب و هوا تولید محصول زیتون هر ساله متغیر بود تولید کنندگان زیتون در یک سال سود بسیار خوبی کسب می‌کردند و سال بعد ضرر می‌دیدند.

تالس (فیلسوف یونانی) با صاحبان دستگاه‌های روغن کشی قرارداد جالبی بست. محصولات زیتون در فصل بهار برداشت می‌شدند، تالس در فصل زمستان در ازای پرداخت مبلغی، دستگاه‌های روغن کشی را برای فصل بهار با مبلغی که در زمان بستن قرارداد تعیین کردند، اجاره کرد با این شرط که اگر دستگاه‌ها را نخواستم مبلغ اجاره برای خود صاحبان دستگاهها باشد و تالس ادعایی بابت ان نداشته باشد.

سال بعد که زیتون‌ها بسیار زیاد بودند، تالس دستگاه‌ها را با همان مبلغ توافق شده اجاره کرد و دوباره آنها را با قیمت بالاتر در اختیار صاحبان دستگاه‌ها و سایر افراد قرار داد و از این راه سود زیادی به دست آورد.

در واقع در این معامله، یک اختیار مورد توافق قرار گرفت. تالس چون بهای اجاره را از پیش پرداخت کرده بود این اختیار را داشت که از دستگاه‌ها استفاده کند یا نکند، دقت کنید که الزام و تعهدی نداشت، صاحبان دستگاهها هم تعهد داده بودند که اگر تالس بخواهد از دستگاه‌ها استفاده کند باید با همان قیمت از قبل تعیین شده موافق باشند.

خب حالا این سوال پیش می‌آید که چرا صاحبان دستگاه‌ها با این معامله موافقت کردند؟

دلیل اصلی وجود ابهام در آینده کاری آنها بود. آنها نمی‌دانستند که در سال بعد می‌توانند قرارداد‌های خوبی ببندند یا خیر، پس ابهام آینده را ارزش گذاری کردند; به این معامله اختیار خرید (Call Option) می‌گوییم.

انواع قرارداد اختیار معامله

اختیار خرید

این نوع قرارداد اختیار معامله به خریدار این حق را می‌دهد که در زمان مشخص در ازای مبلغ تعیین شده مقدار مشخصی از یک دارایی را از فروشنده خریداری کند. و فروشنده نیز متعهد میشود که آن دارایی را به وی بفروشد.

اختیار فروش

این نوع قرارداد اختیار معامله به خریدار این حق را می‌دهد که در زمان مشخص در ازای مبلغ تعیین شده مقدار مشخصی از یک دارایی را به فروشنده بفروشد.

موقعیت های قرارداد اختیار معامله

بنابر آنچه که گفته شد میتوانیم بگوییم در اختیار معامله چهار موقعیت وجود دارد :

۱- خرید اختیار خرید

دارنده این موقعیت حق دارد مقدار مشخصی از دارایی مبنا را به قیمت مشخص در تاریخ سررسید که در مشخصات قرارداد می باشد ، خرید نماید.دارنده این موقعیت از افزایش قیمت ها تا تاریخ سررسید سود خواهد برد.یعنی زمانی که خریدار پیش بینی می کند قیمت دارایی پایه نسبت به قیمت اعمال در تاریخ سررسید بیشتر باشد.

۲- فروش اختیار خرید

فروشنده این اختیار متعهد است به فروش تعداد معینی از دارایی پایه در تاریخ سررسید و به قیمت مشخص به خریدار . دارندگان این موقعیت از کاهش قیمت ها سود خواهند برد . آن ها پیش بینی می کنند که قیمت سهام تا سررسید روند نزولی داشته و یا به قیمت اعمال برسد .یعنی قیمت دارایی در زمان سررسید به گونه ای باشد که احتمال رود خریدار اختیار خرید از اعمال اختیار خود صرف نظر کند. در این صورت سود آن به میزان فروش قرارداد اختیار معامله در تاریخ معامله اختیار می باشد.سود و زیان خریدار و فروشنده اختیار خرید در شکل زیر نشان داده شده است.

۳-خرید اختیار فروش

خریدار این قرارداد حق دارد که تعداد مشخصی از دارایی را به قیمت مشخص در تاریخ سررسید به فروشنده اختیار ، بفروشد. در این حالت خریدار در صورتی سود خواهد برد که پیش بینی نماید ، قیمت دارایی پایه درتاریخ سررسید کمتر از قیمت اعمال باشد.

۴-فروش اختیار فروش

دارنده آن تعهد میکند که تعداد مشخصی از دارایی را در تاریخ سررسید و به مبلغ معین از خریدار این اختیار ، بخرد .سود دارنده این موقعیت زمانی است که پیش بینی نماید قیمت ها در تاریخ سررسید به حدی بالا رود و یا با قیمت اعمال مساوی شود که خریدار این موقعیت از اعمال اختیار خود صرف نظر نماید. در این صورت سود آن به میزان فروش قرارداد اختیار معامله در تاریخ معامله اختیار می باشد.سود و زیان خریدار و فروشنده اختیار فروش در شکل زیر نشان داده شده است.

کدام کارگزاری ها برای اختیار معامله بهتر است؟ و کدام کارگزاری های اختیار معامله بدون چک ثبت نام سریعتری دارند؟

انواع سبک اعمال اختیار معامله

اختیار معامله اروپایی

در اختیار معامله اروپایی، خریدار در سررسید زمان مشخص شده می‌تواند از اختیار خود استفاده کند و قبل از سررسید نمی‌تواند. به عنوان مثال اگر قرارداد اختیار معامله یک ساله بسته شده باشد، خریدار در پایان یک سال می‌تواند حق اختیار خود را اعمال کند. قراردادهای اختیار معامله در ایران از نوع اختیار معامله اروپایی است.

اختیار معامله آمریکایی

در اختیار معامله امریکایی خریدار در طول زمان مشخص شده، اگر احساس کند که با استفاده از حق اختیار خود می‌تواند سود بیشتری به دست آورد، از اختیار خود استفاده می‌کند و نیاز نیست حتما زمان تعیین شده به پایان برسد.

سود و زیاد خریدار و فروشنده در اختیار معامله چگونه محاسبه می‌شود؟

در معاملات اختیار معامله با دو گروه خریداران (Holder) و فروشندگان (Writer) طرف هستیم. هر دو گروه می‌توانند اختیار خرید یا فروش را در اختیار داشته باشند.همانطور که گفته شد، سود خریداران اختیار معامله (خرید دارایی یا فروش آن فرقی ندارد) نامحدود است، و میزان زیان همان مقدار مبلغی است که در ابتدا در برابر خرید حق اختیار پرداخت کرده اند.سود فروشندگان اختیار معامله (فروش دارایی یا خرید آن فرقی ندارد) محدود است. در واقع همان میزانی است که در ابتدا در ازای اعطای حق اختیار از خریدار دریافت کرده اند، اما اگر نتوانند پیش بینی خوبی از آینده داشته باشند ممکن است متحمل ضرر بسیار زیادی شوند.

مزایای قراردادهای اختیار معامله

اهرم مالی :

قراردادهاي اختيار معامله اين فرصت را براي سرمايه گذاران فراهم ميكنند كه يك وضعيت را با نقدينگي كمتري مديريت كنند به عبارت ديگر اين ويژگي باعث مي شود سود يا زيان معاملات در يك دوره زماني نسبت به آورده مشتري - قيمت اختيار پرداخت شده توسط خريدار(دريافت شده توسط فروشنده) - چند برابر باشد.

براي روشن شدن موضوع مثالي را مطرح مي كنيم:

فرض كنيد سرمايهگذار با پرداخت 5000 ريال اختيار خريد، 10000سهم شركت ايران خودرو با قيمت توافقي3300ريال با سررسيد شش ماهه خريداري ميكند. با رشد گروه خودرويي فرض كنيد قيمت هر سهم ايران خودرو در سررسيد به 4000 ريال رسيده است. در اين صورت خريدار اختيار با اعمال اختيار خود مبلغ (7000000= 10000*(3300-4000))ريال سود در مقابل پرداخت5000 ريال دريافت ميكند و فروشنده اختيار با دريافت مبلغ 5000ريال متحمل زيان 7000000 ريالي ميشود.

کاهش ریسک :

با خرید قرارداد اختیار معامله یک دارایی پایه به جای دارایی ، ریسک کاهش می یابد و زیان شخص خریداربرابر با میزان مبلغی است که برای خرید اختیار معامله پرداخت می کند . در واقع از قراردادهای اختیار معامله به عنوان ابزاری برای پوشش ریسک استفاده می شود که به سرمایه گذار اجازه می دهد تا ریسک خود را در مقابل نوسانات نامطلوب قیمت پوشش دهد .

کسب درآمد :

با فروش اختیار معامله سودی متفاوت از دیگران می توان کسب کرد یعنی سود خود را محدود به روند قیمت ها و سود هر سهم نمی کنیم. این سود همان مبلغ فروش اختیار در تاریخ معامله می باشد.

کسب سود از نوسانات قیمت بدون نیاز به داشتن دارایی پایه

استفاده از مزيت زماني جهت تصميمات آتي:

معامله قراردادهاي اختيار معامله به سرمايه گذار امكان ميدهد با پرداخت درصدي از قيمت سهم، جريان نقدي خريد يا فروش خود را ثابت كند و در زمان باقيمانده تا سررسيد، تصميم مناسب را اتخاذ نمايد.

متنوع سازي سبد سرمايه گذاري:

وجود اختيار معامله در سبد سرمايهگذاري به عنوان يك دارايي مشتقه، امكان متنوعسازي سبد را به سرمايهگذار ميدهد.

تفاوت عمده بین بازار اختیار معامله و بازار سهام:

مورد اول:اینکه شما در بازار اختیار معامله می توانید از ریزش های بازار هم کسب سود کنید! در بازار بورس شما از روندهای نزولی بازار نمی توانید کسب سود کنید. به عنوان یک معامله‌گر اگر پیش‌ بینی شما از روند بازار یک روند نزولی است نهایت کاری که می توانید انجام دهید این است که در قله قیمتی سهم خود را بفروشید و از زمین بازی خارج شوید اما در بازار اختیار معامله در بعضی پوزیشن ها و موقعیت‌ هایی که باز می کنید شما میتوانید از ریزش قیمتی یک سهم کسب سود کنید، این موضوع یکی از جذابیت های مهم بازار اختیار معامله نسبت بازار بورس است.

مورد دوم : وجود مسئله اهرم مالی است! در بازار بورس شما اگر قصد انجام معامله دارید در روز انجام معامله و لحظه خرید باید تمام مبلغ آن سهم را پرداخت کنید اما در بازار اختیار معامله اینگونه نیست شما به ازای پرداخت یک مبلغ جزئی می توانید حق خرید همان تعداد سهم را که قصد خریدش را در بازار بورس داشتید برای خود بگیرید و در تاریخ سررسید آن را اعمال کنید.

مورد سوم: دامنه نوسان در بازار اختیار معامله نامحدود است! برعکس بورس که دامنه نوسان آن ۱۰ درصد است ۵- تا ۵+ و این یک چالش و یک فرصت برای معامله گران را فراهم کرده است. خیلی از معامله‌گران از این که دامنه نوسان نامحدود است نگران اند و خیلی از معامله‌گران اتفاقاً استقبال می‌ کنند از این که دامنه نوسان نامحدود باشد. ما اینجا در بازار اختیار معامله به شما اثبات می کنیم که در بازار اختیار معامله اتفاقاً نه تنها دامنه نامحدود نوسان‌ گیری یک چالش نیست بلکه یک فرصت بسیار بینظیر را برای شما فراهم می کند تا بتوانید در یک روز سود های چند ده درصدی خوبی را از این بازار بگیرید.

مورد چهارم: در بازار اختیار معامله، سود و زیان به صورت نامتقارن است! در پوزیشن ها و موقعیت هایی که در بازار اختیار معامله می توانید باز کنید می توانید سود خود را نامحدود کنید اما ضرری که متحمل می شوید را بسیار محدود کنید و حتی میتوانید به کمک استراتژی های ترکیبی معاملاتی حتی همان ضرر جزئی معاملاتی خود را صفر کنید و به اصطلاح سهم خودتون یا قراردادهایی که قصد خرید آن را دارید بیمه کنید

ریسک های قرارداد اختیار معامله

نقدشوندگی بازار: ممکن است نماد مربوطه از حجم عرضه و تقاضای بالای برخوردار نباشد تا راحت تر بتوانیم موقعیت های خود را تعدیل کنیم.زیان موقعیت فروش اختیار خرید و یا فروش ممکن است بیشتر از سرمایه اولیه آن باشد .

انواع قرارداد اختيار معامله از نظر وضعيت سود يا زيان كدامند؟

قراردادهای اختیار معامله از منظر سود یا زیان ممکن است در یکی از سه دسته زیر قرار بگیرند:

1- قرارداد اختیار معاملۀ بی‌تفاوت: At-The-Money (ATM)

قرارداد اختيار معامله اي است كه قيمت اعمال آن با قيمت پاياني سهم پايه در بازار نقدي برابر است

2- قرارداد اختیار معاملۀ در زیان: Out-of-The-Money (OTM)

در مورد قرارداد اختيار معاملة فروش، به هر قرارداد اختيار معاملة كه قيمت اعمال آن از قيمت پاياني سهم پايه در بازار نقدي كمتر است و در مورد قرارداد اختيار معاملة خريد، به هرقرارداد اختيار معامله كه قيمت اعمال آن از قيمت پاياني سهم پايه در بازار نقدي بيشتر است، گفته ميشود

3- قرارداد اختیار معاملۀ در سود: In-The-Money (ITM)

در مورد قرارداد اختيار معاملة فروش، به هر قرارداد اختيار معاملة كه قيمت اعمال آن از قيمت پاياني سهم پايه در بازار نقدي بيشتر است و در مورد قرارداد اختيار معاملة خريد، به هر قرارداد اختيار معاملة كه قيمت اعمال آن از قيمت پاياني سهم پايه در بازار نقدي كمتر است، گفته ميشود

قرارداد اختيار معامله چه تفاوت و تشابهي با قرارداد آتي دارد؟

قراردادهاي آتي و اختيار معاملات، با توجه به اينكه هر دو نوعي اهرم براي سفتهبازان ايجاد ميكنند، ابزارهاي مشــابهي به شمار ميروند. تفاوت مهمي كه بين اين دو ابزار وجود دارد، اين اســت كه در قراردادهاي آتي زيان بالقوه ســفتهباز در مقايســه با سود احتمالي آن بيشتر اســت. اما در اختيار معامله بدون توجه به اينكه ميزان كاهش قيمت دارايي پايه چقدر اســت، ضرر خريدار به طور ثابت و برابر با مبلغ پرداختي براي خريد اختيار ميباشد. ثانياً در قرارداد آتي طرفين متعهد به اجراي قرارداد هستند اما در قرارداد اختيار معامله، يك طرف متعهد و طرف ديگر داراي اختيار جهت اجراي قرارداد ميباشد.

با کلیک بر روی تصویر زیر میتوانید وارد دیدبان تخصصی اختیار معامله شوید.

دوره آموزش اختیار معامله ( دوره مقدماتی)

تاریخچه بورس و اختیار معامله.
انواع قراردادهای بازارمشتقه.
تفاوت انواع قراردادها.
مزایا و معایب بازار آپشن.
شناسایی ریسک ها و راه مقابله با آن.
اختیارمعامله و انواع آن.
مفاهیم مقدماتی.
مفاهیم پیشرفته.
سود و زیان در انواع قراردادها.
اختیارفروش تبعی چیست؟
انواع وجه تضمین و محاسبه حجم معامله.
تحلیل اختیار معامله .
شرایط لازم برای ورود به معامله.
زمان ونحوه خروج معامله.
معاملات آنلاین.
کارگزاری های مجاز و دریافت کد آپشن در 48 ساعت.
وضعیت اختیار معامله ها.
فواصل قیمت اعمال.
ارزش معاملات و ارزش مفهومی معاملات.
کار با سامانه های آنلاین بازار آپشن.
انواع تسویه و نحوه خروج از بازار.
ارزش ذاتی و زمانی و تاثیر پارامترها روی پرمیوم.
استفاده از پارامترها برای معاملات ایمن.
انواع ضرایب پوشش ریسک :دلتا، وگا ،گاما ، رو ،تتا
استفاده از ماشین حسابهای ضرایب پوشش ریسک،وجه تضمین ارزش گذاری اختیار،نوسان ضمنی.